Leczenie udaru polega na powstrzymaniu potencjalnych problemów, które udar może spowodować, zanim nastąpi uszkodzenie. W zależności od rodzaju udaru można podać środek rozrzedzający krew, taki jak tkankowy aktywator plazminogenu (TPA), w celu poprawy przepływu krwi do mózgu.
Lekarze będą również stosować odpowiednio leki i płyny do kontrolowania ciśnienia krwi, elektrolitów i innych czynników, które, jeśli nie zostaną utrzymane, mogą pogorszyć Twoje rokowanie. W niektórych przypadkach może być konieczna operacja w celu poprawy możliwości powrotu do zdrowia.
Kluczem do sukcesu jest jak najwcześniejsze rozpoznanie i leczenie udaru — najlepiej zaraz po wystąpieniu objawów. Tylko wysoko wyszkolone zespoły ratownictwa medycznego mogą stosować leczenie udaru ze względu na subtelne objawy i odmiany udaru.
Niezależnie od tego, czy jesteś prawie pewien, że wystąpił udar, czy po prostu podejrzewasz, że może tak być, natychmiast poszukaj leczenia.
Recepty
Leki rozrzedzające krew podaje się, gdy udar jest nadal w toku. Kiedy jest jasne, że naczynie krwionośne jest częściowo lub całkowicie niedrożne, leki te mogą pomóc w zapobieganiu postępowi udaru poprzez umożliwienie przepływu krwi, co ma kluczowe znaczenie dla zapobiegania lub minimalizowania uszkodzenia mózgu.
Jednym z głównych wyzwań ostrego udaru mózgu jest szybkie ustalenie, czy udar jest udarem krwotocznym, czy niedokrwiennym. Ponieważ nigdy nie należy stosować rozcieńczalnika krwi w tym pierwszym przypadku, zespół zajmujący się leczeniem udarów szybko pracuje, aby zidentyfikować jakiekolwiek krwawienie w mózgu przed podjęciem decyzji, czy jesteś kandydatem do któregoś z poniższych leków rozrzedzających krew.
Leki rozrzedzające krew muszą być podawane przez przeszkolony zespół medyczny, ponieważ potencjalne skutki uboczne obejmują krwawienie w mózgu, układzie pokarmowym lub innych obszarach ciała. Staranne podawanie jest również ważne, aby zapobiec przekształceniu udaru niedokrwiennego w krwotoczny.
Tkankowy aktywator plazminogenu (TPA)
Tkankowy aktywator plazminogenu (TPA) jest silnym środkiem rozrzedzającym krew, który jest podawany dożylnie w wybranych przypadkach ostrego postępującego udaru. Lek nosi nazwę Activase (alteplaza).
Wykazano, że TPA częściowo lub całkowicie zapobiega trwałemu uszkodzeniu udaru w wybranych sytuacjach, umożliwiając przepływ krwi przez zatkaną tętnicę, a tym samym zapobiegając niedokrwieniu.
TPA może być podawany wyłącznie przez dobrze wyszkolony zespół medyczny w ciągu pierwszych kilku godzin od wystąpienia udaru. W szczególności, dożylne podawanie TPA przyniosło największe korzyści, gdy podano je w ciągu pierwszych trzech godzin od początkowych objawów udaru. Jednak niektóre badania sugerują, że TPA może być pomocny, gdy jest używany do czterech i pół godziny po wystąpieniu objawów.
Ponieważ TPA należy podać niemal natychmiast po przybyciu na oddział ratunkowy, nie ma czasu na zastanawianie się nad decyzją. Decyzje dotyczące leczenia TPA w nagłych wypadkach są podejmowane zgodnie z dobrze ustalonymi protokołami dla maksymalnego bezpieczeństwa i skuteczności.
Jeśli nie jest jasne, kiedy pojawiły się objawy udaru, nie stosuje się dożylnego TPA. Ponadto, ze względu na wyłączenia dotyczące stosowania TPA, nie możesz wnioskować o TPA w przypadku udaru dla siebie lub członka rodziny, jeśli surowe wytyczne nie są spełnione.
Jeśli masz udar, masz prawo odmówić leczenia TPA. Należy jednak pamiętać, że zespoły udarowe nie podają tego silnego leku bez uzasadnionego powodu.
Wytyczne kliniczne dotyczące harmonogramu stosowania TPA
American Heart Association (AHA) i American Stroke Association (ASA) opublikowały wspólne wytyczne dotyczące stosowania TPA w ostrym leczeniu pacjentów z udarem mózgu. AHA i ASA zalecają TPA u wybranych pacjentów w ciągu trzech godzin od wystąpienia objawów udaru — z rozszerzonym oknem o 4,5 godziny dla niektórych pacjentów. Czynniki takie jak wiek, nasilenie udaru, ciśnienie krwi, poziom glukozy we krwi i aktualny schemat leków na receptę odgrywają rolę w tym, czy TPA jest odpowiednie w danym przypadku udaru.
Tromboliza wewnątrztętnicza
TPA można również wstrzykiwać bezpośrednio do tętnicy, w której znajduje się skrzep krwi powodujący udar. Odbywa się to poprzez umieszczenie cewnika bezpośrednio w naczyniu krwionośnym mózgu, procedura nazywana angiogramem mózgowym. Zastosowanie TPA dotętniczego jest zabiegiem interwencyjnym, który nie jest tak powszechnie dostępny jak TPA dożylny, ponieważ wymaga lekarzy posiadających doświadczenie w wykonywaniu tego typu leczenia.
W dużym badaniu naukowym, nazwanym badaniem MR CLEAN, oceniono bezpieczeństwo i skuteczność trombolizy dotętniczej w udarze za pomocą specjalnego urządzenia zwanego urządzeniem do usuwania stentów, z dobrymi wynikami. Stent retriever to stent umieszczany w zakrzepie i pomagający go usunąć i przywrócić dopływ krwi do mózgu.
Tromboliza dotętnicza to procedura, dla której, podobnie jak w przypadku dożylnego TPA, obowiązują surowe kryteria mające na celu bezpieczeństwo pacjenta.
Heparyna
Heparyna to lek, który można podawać dożylnie. Heparynę można stosować w przypadku ostrego udaru mózgu, jeśli spełnione są określone warunki:
- Uważa się, że zakrzep krwi powstał na nowo
- Występują objawy udaru (nowy początek)
- Wykluczono krwotok mózgowy
Heparyna nie jest zalecana, jeśli istnieje ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego lub krwawienia z rany chirurgicznej lub urazowej.
Jeśli podczas badania obrazowego mózgu wystąpiły znaczne zmiany niedokrwienne, heparyna często nie jest zalecana, ponieważ może powodować krwawienie z niedawno uszkodzonej tkanki mózgowej.
Heparyna jest czasami stosowana w leczeniu ostrego udaru, ale częściej stosuje się ją w przypadku TIA, szczególnie jeśli w sercu lub tętnicy szyjnej wykryto zakrzep lub wąską tętnicę.
Aspiryna
Aspiryna jest stosowana przede wszystkim w zapobieganiu udarom, ponieważ nie jest uważana za wystarczająco silną, aby rozpuścić skrzep krwi lub zapobiec powiększaniu się rosnącego skrzepu krwi. Jednak aspiryna jest bardzo często przepisywana w ciągu pierwszych 24 do 48 godzin od początku udaru niedokrwiennego, aby zapobiec dalszym zdarzeniom.
Zabiegi ogólnoustrojowe
Jednym z najważniejszych aspektów leczenia udaru jest utrzymywanie jak najlepszej kondycji fizycznej w ciągu kilku godzin i dni po udarze, aby zapewnić mózgowi największe szanse na powrót do zdrowia. Określono pewne parametry dotyczące ciśnienia krwi, poziomu glukozy we krwi i inne miary w celu utrzymania jak najlepszych warunków fizjologicznych.
Ciśnienie krwi
Zarządzanie ciśnieniem krwi jest zaskakująco jednym z najważniejszych, złożonych i kontrowersyjnych środków fizycznych po udarze. Lekarze będą zwracać szczególną uwagę na ciśnienie krwi, stosując leki, aby utrzymać je na poziomie, który nie jest ani zbyt wysoki, ani zbyt niski; oba te warunki są niebezpieczne.
Ponieważ jednak ciśnienie krwi naturalnie zmienia się w ciągu tygodnia po udarze, Twój zespół medyczny będzie również skrupulatnie obserwował korelację między Twoim stanem neurologicznym a ciśnieniem krwi, aby określić i kontrolować najlepsze ciśnienie krwi w nadchodzących dniach.
Glukoza we krwi
Poziom cukru we krwi może stać się nieregularny w odpowiedzi na ostry udar. Dodając do tego problemu, prawdopodobnie nie będziesz mieć normalnego apetytu w ciągu kilku dni po poważnym udarze.
Podwyższony lub niski poziom cukru we krwi może zakłócać gojenie. Dlatego Twój zespół opieki poudarowej poświęci w tym czasie stałą uwagę na stabilizację poziomu cukru we krwi.
Zarządzanie płynami
Po udarze może wystąpić obrzęk mózgu. Ten rodzaj obrzęku, zwany obrzękiem, utrudnia gojenie, a nawet może powodować dalsze uszkodzenie mózgu z powodu ucisku ważnych obszarów mózgu.
Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich miał niedawno udar, prawdopodobnie potrzebny będzie płyn dożylny. Płyn dożylny po udarze jest zwykle podawany wolniej i z mniejszą objętością niż zwykle nawadnianie dożylne w warunkach szpitalnych, szczególnie w celu uniknięcia obrzęku.
Jeśli obrzęk postępuje szybko, można zastosować leczenie lekami w celu złagodzenia obrzęku. W przypadku ciężkiego i niebezpiecznego obrzęku może być konieczny zabieg chirurgiczny w celu zmniejszenia ucisku.
Zarządzanie elektrolitami
Nawodnienie dożylne w sytuacji takiego problemu jak udar składa się z wody wzbogaconej w ważne elektrolity, takie jak sód, potas i wapń. Stężenie tych elektrolitów musi być starannie kontrolowane, aby utrzymać właściwe stężenie wody i elektrolitów w mózgu, aby zapobiec obrzękom.
Nerwy wymagają odpowiedniej ilości elektrolitów do kontrolowania funkcji mózgu. Tak więc po udarze stężenie i ilość elektrolitów są jeszcze ważniejsze niż zwykle, ponieważ funkcje mózgu i gojenie są w delikatnym stanie równowagi.
Zabiegi chirurgiczne
Chociaż nie jest to najczęstsze podejście do leczenia udaru, jeśli miałeś duży udar korowy ze znacznym obrzękiem, możesz potrzebować operacji, aby zmaksymalizować powrót do zdrowia po udarze.
Ewakuacja krwiaka
Niektóre udary to udary krwotoczne, co oznacza krwawienie w mózgu. Większość krwawienia z tych udarów nie jest łatwa do usunięcia. Jednak operacja może być najlepszą opcją, gdy znaczna ilość krwi jest skoncentrowana w określonym miejscu.
Jeśli potrzebujesz operacji mózgu po udarze, Ty lub Twoi bliscy będziecie mieć czas na dokładne rozważenie tej opcji. Powinieneś być w pełni poinformowany o ryzyku i korzyściach związanych z zabiegiem.
Wycięcie części czaszki
Czasami, gdy obrzęk po udarze staje się poważny i nie można go kontrolować klinicznie, tymczasowe usunięcie części kości czaszki zapobiega uciskowi ważnych obszarów mózgu, tak że obrzęk nie powoduje trwałego uszkodzenia.
Zabiegi, zwane kraniektomią lub hemikranektomią, polegają na tymczasowym usunięciu części czaszki do czasu ustąpienia obrzęku.Kawałek jest konserwowany, a następnie w krótkim czasie przestawiany, aby chronić czaszkę na dłuższą metę.
Rehabilitacja
W następstwie udaru większość pacjentów przechodzi terapie fizyczne, zawodowe i inne, aby pomóc przywrócić funkcje i nauczyć adaptacyjnych strategii wykonywania codziennych czynności.
Rehabilitacja po udarze opiera się na wielu podejściach, w tym technikach fizycznych i poznawczych zaprojektowanych w celu stymulowania powrotu do zdrowia po udarze.
Rehabilitacja zwykle rozpoczyna się w szpitalu, gdy stan się ustabilizuje. W zależności od ciężkości udaru, pacjenci mogą zostać wypisani ze szpitala do placówki opieki podostrej, stacjonarnego ośrodka rehabilitacji, terapii domowej lub terapii ambulatoryjnej.
Terapia rehabilitacyjna jest najlepszą i najskuteczniejszą metodą wspomagania gojenia i powrotu do zdrowia po udarze.
Fizykoterapia
Osłabienie mięśni i trudności z chodzeniem i innymi ruchami mogą być powszechne po udarze. Fizjoterapia rozwiązuje problemy z poruszaniem się i równowagą oraz obejmuje określone ćwiczenia wzmacniające mięśnie do chodzenia, stania i innych czynności.
Terapia zajęciowa
Udar może wpłynąć na Twoją zdolność do dbania o siebie i wykonywania codziennych czynności, takich jak ubieranie się, higiena, pisanie i wykonywanie prac domowych. Terapia zajęciowa pomaga w strategiach zarządzania tymi zadaniami.
Terapia mowy
Niektóre osoby mają trudności z językiem lub przełykaniem po udarze, a wizyta u logopedy może pomóc. Ten rodzaj terapii poprawia komunikację, w tym mówienie, czytanie i pisanie po udarze, a także rozwiązuje problemy z połykaniem i karmieniem.
Jeśli Ty lub Twoja bliska osoba miała niedawno udar, decyzje dotyczące opieki po udarze mogą wydawać się przytłaczające. Na szczęście leczenie udaru zostało dokładnie przestudiowane, a społeczność medyczna opracowuje najskuteczniejsze protokoły dla najlepszych wyników. Porozmawiaj ze swoim zespołem medycznym o wszelkich pytaniach dotyczących wielu opcji leczenia udaru.
Discussion about this post