Dopamina i serotonina: wyjaśnienie chemii mózgu

Co to jest dopamina?

Neurony w mózgu uwalniają dopaminę, która przenosi sygnały między neuronami.

Organizm wykorzystuje dopaminę do tworzenia substancji chemicznych zwanych norepinefryną i epinefryną.

Dopamina odgrywa integralną rolę w układzie nagrody, grupie procesów mózgowych, które kontrolują motywację, pożądanie i łaknienie.

Poziomy dopaminy wpływają również na następujące funkcje organizmu:

• nastrój
• spać
• uczenie się
• ruch
• czujność
• przepływ krwi
• wydalanie moczu

Co to jest serotonina?

Serotonina to kolejny neuroprzekaźnik obecny w mózgu.

Jednak ponad 90% całkowitej serotoniny w organizmie znajduje się w komórkach enterochromafinowych w jelitach, gdzie pomaga regulować ruchy układu pokarmowego.

Oprócz wspomagania trawienia serotonina bierze udział w regulacji:

• cykl snu i czuwania
• nastrój i emocje
• metabolizm i apetyt
• poznanie i koncentracja
• aktywność hormonalna
• temperatura ciała
• krzepnięcie krwi

Różnice między dopaminą a serotoniną

Chociaż zarówno dopamina, jak i serotonina przekazują wiadomości między neuronami i wpływają na nastrój i koncentrację, pełnią one inne odrębne funkcje.

Na przykład dopamina przekazuje sygnały między neuronami kontrolującymi ruchy ciała i koordynację.

Ten neuroprzekaźnik odgrywa również rolę w ośrodku przyjemności i nagrody w mózgu i kieruje wieloma zachowaniami. Spożywanie pewnych pokarmów, przyjmowanie nielegalnych narkotyków i angażowanie się w zachowania, takie jak hazard, może powodować gwałtowny wzrost poziomu dopaminy w mózgu.

Wyższy poziom dopaminy może prowadzić do uczucia euforii, błogości oraz zwiększonej motywacji i koncentracji. Dlatego narażenie na substancje i czynności zwiększające dopaminę może u niektórych osób uzależnić.

Podobnie jak dopamina, serotonina może również wpływać na nastroje i emocje ludzi, ale pomaga regulować funkcje trawienne, takie jak apetyt, metabolizm i motoryka jelit.

Związek między dopaminą a serotoniną

Neuroprzekaźniki nie działają niezależnie.

Oddziałują na siebie nawzajem i wpływają na siebie, aby utrzymać ostrożną równowagę chemiczną w ciele. Istnieją silne powiązania między układami serotoniny i dopaminy, zarówno strukturalnie, jak i funkcjonalnie.

W niektórych przypadkach wydaje się, że serotonina hamuje produkcję dopaminy, co oznacza, że ​​niski poziom serotoniny może prowadzić do nadprodukcji dopaminy. Ten problem może prowadzić do zachowań impulsywnych, ze względu na rolę, jaką dopamina odgrywa w zachowaniu poszukiwania nagrody.

Serotonina hamuje impulsywne zachowanie, podczas gdy dopamina zwiększa impulsywność.

Dopamina i serotonina mają przeciwny wpływ na apetyt; podczas gdy serotonina ją hamuje, niski poziom dopaminy może stymulować głód.

Jakie schorzenia mają związek z dopaminą i serotoniną?

Nieprawidłowy poziom dopaminy lub serotoniny może prowadzić do kilku różnych schorzeń.

Oba neuroprzekaźniki mogą wpływać na zaburzenia nastroju, takie jak depresja. Brak równowagi może również skutkować różnymi stanami, które wpływają na różne funkcje organizmu.

W poniższych sekcjach omówimy te warunki bardziej szczegółowo:

Dopamina

Posiadanie zbyt dużej lub zbyt małej ilości dopaminy może zaburzać komunikację między neuronami i prowadzić do rozwoju fizycznych i psychicznych warunków zdrowotnych.

Niedobór dopaminy może odgrywać znaczącą rolę w następujących stanach i objawach:

• Choroba Parkinsona
• depresja
• schizofrenia
• halucynacje

Dopamina odgrywa również rolę w zachowaniach motywacyjnych i opartych na nagrodzie.

Chociaż sama dopamina może nie powodować bezpośrednio depresji, niski poziom dopaminy może powodować określone objawy związane z depresją.

Objawy te mogą obejmować:

• brak motywacji
• Trudności z koncentracją
• poczucie beznadziejności i bezradności
• utrata zainteresowania wcześniej przyjemnymi zajęciami

Gen SLC6A3 dostarcza instrukcji tworzenia białka transportera dopaminy. Białko to transportuje cząsteczki dopaminy przez błony neuronów.

Stan chorobowy znany jako zespół niedoboru transportera dopaminy lub dziecięcy parkinsonizm-dystonia występuje, gdy mutacje w genie SLC6A3 wpływają na funkcjonowanie białek transportera dopaminy.

Zespół niedoboru transportera dopaminy zaburza sygnalizację dopaminy, co wpływa na zdolność organizmu do regulowania ruchu.

Z tego powodu zespół niedoboru transportera dopaminy wywołuje objawy podobne do objawów choroby Parkinsona, w tym:

• drżenia, skurcze i skurcze mięśni
• trudności z jedzeniem, połykaniem, mówieniem i poruszaniem się
• upośledzona koordynacja i zręczność
• mimowolne lub nieprawidłowe ruchy gałek ocznych
• zmniejszony wyraz twarzy lub hipomimia
• trudności ze snem
• częste infekcje zapalenia płuc
• problemy trawienne, takie jak refluks żołądkowy i zaparcia

Serotonina

Podobnie jak w przypadku dopaminy, naukowcy powiązali nieprawidłowe poziomy serotoniny z kilkoma schorzeniami, zwłaszcza zaburzeniami nastroju, takimi jak depresja i lęk.

Wbrew powszechnemu przekonaniu wydaje się, że niski poziom serotoniny niekoniecznie powoduje depresję. Wiele czynników poza biochemią przyczynia się do depresji, takich jak:

• genetyka i historia rodziny
• styl życia i poziom stresu
• środowisko
• dodatkowe schorzenia

To powiedziawszy, niski poziom serotoniny może zwiększać ryzyko rozwoju depresji. Leki serotoninowe – takie jak selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), które zwiększają dostępność serotoniny w mózgu – mogą również pomóc w leczeniu depresji.

Leki SSRI obejmują:

• fluoksetyna (Prozac)
• sertralina (Zoloft)
• escitalopram (Lexapro)
• paroksetyna (Paxil)
• citalopram (Celexa)

Z drugiej strony posiadanie zbyt dużej ilości serotoniny może prowadzić do potencjalnie zagrażającego życiu stanu chorobowego zwanego zespołem serotoninowym.

Zespół serotoninowy lub toksyczność serotoniny może wystąpić po przyjęciu zbyt dużej ilości leków serotoninergicznych lub zażyciu wielu leków serotoninergicznych w tym samym czasie.

Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) przedstawiła listę leków serotoninergicznych w 2016 r. Oprócz SSRI, niektóre z tych leków serotoninergicznych obejmują:

• inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI), takie jak wenlafaksyna (Effexor)
• trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (TCA), takie jak dezypramina (Norpramin) i imipramina (Tofranil)
• niektóre leki na migrenę, w tym almotryptan (Axert) i rizatryptan (Maxalt)

Według FDA opioidowe leki przeciwbólowe mogą wchodzić w interakcje z lekami serotoninergicznymi, co może prowadzić do gromadzenia się serotoniny lub wzmacniania jej działania w mózgu.

Streszczenie

Neuroprzekaźniki dopamina i serotonina regulują podobne funkcje organizmu, ale wywołują różne efekty.

Dopamina reguluje nastrój i ruchy mięśni oraz odgrywa istotną rolę w mózgowych układach przyjemności i nagrody.

W przeciwieństwie do dopaminy organizm przechowuje większość serotoniny w jelitach, a nie w mózgu. Serotonina pomaga regulować nastrój, temperaturę ciała i apetyt.

Posiadanie zbyt dużej lub zbyt małej ilości któregokolwiek z neuroprzekaźników może powodować objawy psychologiczne i fizyczne.