Historia szczepień i szczepionek

Szczepionki zmieniły bieg historii ludzkości. Przed ich odkryciem choroby zakaźne powodowały kalectwo i śmierć niezliczonych dorosłych i dzieci, które nie miały odporności, aby z nimi walczyć.

Poprzez wystawienie ich na działanie substancji, które wywołały silną odpowiedź immunologiczną, zaszczepione osoby były w dużej mierze chronione przed zachorowaniem lub przeżyciem ciężkiej choroby z powodu tych śmiertelnych infekcji.

Pierwsze szczepionki, wprowadzone w XVIII i XIX wieku, zapoczątkowały erę, w której naukowcy lepiej zrozumieli układ odpornościowy i sposoby stymulacji produkcji zwalczających choroby komórek, zwanych przeciwciałami.

Uzbrojeni w te spostrzeżenia, naukowcy byli dziś w stanie stworzyć nowe szczepionki, które wywołują tę odpowiedź na wiele różnych sposobów, w tym technologie, które doprowadziły do ​​opracowania szczepionek na COVID-19. W niektórych przypadkach budowanie odporności stadnej w zaszczepionych populacjach doprowadziło do całkowitego wykorzenienia niektórych chorób, które kiedyś zabijały miliony.

XVIII i XIX wiek

Koncepcja szczepień i immunizacji znacznie wyprzedziła to, co ogólnie uważa się za „wiek szczepionek”.

Już w XI wieku zapisy historyczne wykazały, że Chińczycy praktykowali wariolację, technikę, dzięki której niewielkie ilości ropy pochodzącej od osób chorych na ospę były wprowadzane do ciał osób bez niej. W ten sposób ludzie narażeni na tylko niewielkie ilości wirusa byli w dużej mierze chronieni przed niszczącą chorobą. Jednak niektórzy zachorowali, a nawet zmarli.

Jednak faktyczny rozwój szczepionek — substancji zapewniających ochronę immunologiczną bez minimalnego ryzyka choroby — rozpoczął się dopiero na przełomie XVIII i XIX wieku.

Wśród przełomowych momentów we wczesnej historii szczepień:

• Edward Jenner opracowuje pierwszą szczepionkę przeciwko ospie w 1796 roku. Odkrył, że zaszczepiając ludzi ospą krowią, podobnym wirusem, który powoduje tylko łagodną chorobę, byli w dużej mierze odporni na skutki bardziej śmiertelnej choroby.
• Louis Pasteur opracowuje szczepionkę przeciwko wściekliźnie w 1885 roku, po tym jak w 1879 roku wyprodukował pierwszą laboratoryjną szczepionkę przeciwko cholerze kurzej. W szczepionce przeciwko wściekliźnie Pasteur użył żywego atenuowanego (osłabionego) wirusa, aby wywołać odpowiedź immunologiczną.
• W 1885 roku hiszpański lekarz Jaime Ferrán opracował szczepionkę na cholerę — pierwszą taką szczepionkę uodparniającą na chorobę bakteryjną u ludzi.
• Szczepionka na tyfus została opracowana w 1896 roku przez naukowców Richarda Pfeiffera i Wilhelma Kolle przy użyciu całkowicie zabitych (inaktywowanych) bakterii.

1900 do 1979

Początek XX wieku charakteryzował się szybkim postępem w badaniach nad szczepionkami, w dużej mierze dzięki technologiom, które umożliwiły naukowcom izolowanie i rozróżnianie różnych wirusów lub bakterii. Umożliwiło to naukowcom odróżnienie na przykład odry od ospy – odkrycia dokonanego dopiero w 1900 roku przez perskiego naukowca Rhazesa.

Wśród kluczowych osiągnięć szczepionkowych od początku do połowy XX wieku:

• Pierwsza szczepionka przeciw błonicy została opracowana w 1913 roku dzięki pracy Emila Adolfa von Behringa (Niemcy), Williama Hallocka Parka (Stany Zjednoczone) i innych naukowców.
• Pierwsze pełnokomórkowe szczepionki przeciw krztuścowi (kokluszowi) zostały opracowane w 1914 roku, chociaż minie kilkadziesiąt lat, zanim zostaną one powszechnie zastosowane.
• Pierwsza skuteczna szczepionka przeciw tężcowi została opracowana w 1927 roku na podstawie badań von Behringa przeprowadzonych w latach 90. XIX wieku.
• Max Theiler opracowuje pierwszą szczepionkę przeciwko żółtej febrze w 1936 roku.
• Pierwsza szczepionka przeciw grypie została dopuszczona do użytku w 1945 roku. Naukowcy Thomas Francis Jr. i Jonas Salk byli jednymi z naukowców, którzy stali na czele rozwoju tej inaktywowanej szczepionki zawierającej cały wirus.
• Poszczególne szczepionki przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi zostały połączone w jedną szczepionkę DTP w 1948 roku. Jest to pierwszy przypadek połączenia szczepionek w celu złagodzenia obciążenia szczepieniami u dzieci i dorosłych.
• Salk opracowuje inaktywowaną szczepionkę polio (IPV) w 1955 roku.
• Żywa, doustna szczepionka przeciw polio (OPV) opracowana przez Alberta Sabina zastępuje szczepionkę Salka w 1962 roku.
• Pierwsza żywa atenuowana szczepionka przeciwko odrze została opracowana przez Johna Endersa w 1963 roku, z czego 19 milionów dawek zostało rozprowadzonych w ciągu następnych 12 lat.
• W 1967 Maurice Hilleman opracowuje szczepionkę przeciw śwince, z której w ciągu następnych pięciu lat rozprowadza się 11 milionów dawek.
• Maurice Hilleman kieruje również rozwojem szczepionki przeciw różyczce (niemiecka odra), dopuszczonej do użytku w 1969 roku.
• Połączona szczepionka przeciw odrze, śwince i różyczce (MMR) została dopuszczona do stosowania w 1971 roku.
• Pneumovax, pierwsza szczepionka przeciw pneumokokom chroniąca przed niektórymi rodzajami Streptococcus pneumoniae, została zatwierdzona w 1971 roku. Jest nadal stosowana u dzieci wysokiego ryzyka.

• Eliminacja wirusa: W 1979 r. ospa prawdziwa jest pierwszą chorobą ogłoszoną przez Światowe Zgromadzenie Zdrowia za wyeliminowaną. Ostatni przypadek dotyczył Somalijczyka z bardzo łagodną postacią choroby w 1977 roku.

Od 1980 do 2000

Wraz z wytępieniem ospy w 1979 r. naukowcy chcieli osiągnąć to samo w przypadku wielu innych chorób. W tych poszukiwaniach pomogły im szybkie postępy w technologii, które umożliwiły naukowcom dokładne przyjrzenie się mechanizmom wywołującym odpowiedź immunologiczną — aż do sekwencji genetycznej komórki.

Wśród osiągnięć drugiej połowy XX wieku:

• Menomune, pierwsza szczepionka przeciw meningokokom, została dopuszczona do stosowania w 1981 roku i szybko staje się standardem profilaktyki u dzieci wysokiego ryzyka, dopóki nie zostanie zastąpiona przez Menactrę w 2005 roku.
• Szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B została zarejestrowana w 1981 roku i stała się pierwszą szczepionką podjednostkową wywołującą ochronną odpowiedź immunologiczną przy użyciu tylko fragmentu wirusa zapalenia wątroby typu B.
• Pierwsza rekombinowana szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, zwana Recombivax HB, została zatwierdzona w 1986 roku. W przeciwieństwie do tradycyjnych szczepionek, które wykorzystują żywe lub zabite organizmy do wywołania odpowiedzi immunologicznej, szczepionki rekombinowane wprowadzają DNA do komórek, aby zakodować instrukcje, jak zbudować przeciwciała specyficzne dla choroby.
• Pierwsza szczepionka przeciwko Haemophilus influenza typu b (Hib) została dopuszczona do użytku. Jest klasyfikowana jako szczepionka skoniugowana, która łączy dwa różne antygeny (w tym przypadku inaktywowane Hib z białkami innej bakterii zakaźnej) w celu wywołania silniejszej odpowiedzi immunologicznej.
• W 1989 r., aby przyspieszyć eradykację odry, zaleca się dawkę przypominającą MMR dzieciom mieszkającym w hrabstwach, w których występuje co najmniej pięć przypadków.
• W 1993 roku zostaje zatwierdzona pierwsza czterowalentna (cztery w jednym) szczepionka skojarzona o nazwie Tetramune, łącząca szczepionki DTP i Hib. Kolejne kombinacje to Pediarix (DTaP, polio, hepatitis B) w 2004 r., ProQuad (MMR, ospa wietrzna) w 2006 r., Pentacel (DTaP, polio, Hib) w 2008 r., Kinrix (DTaP, polio) w 2008 r. oraz Vaxelis (DTaP, polio). , wirusowe zapalenie wątroby typu B, Hib) w 2018 roku.

• Eliminacja wirusa: W 1994 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) i Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) oświadczają, że polio zostało wyeliminowane z półkuli zachodniej.

• Pierwsza szczepionka przeciwko ospie wietrznej, o nazwie Varivax, została dopuszczona do stosowania w Stanach Zjednoczonych w 1995 r. (chociaż szczepienia przeciwko tej chorobie rozpoczęto już w Japonii i Korei na początku 1988 r.).
• Pierwsza szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A, zwana VAQTA, została zatwierdzona do stosowania w 1996 roku.
• W 1996 roku szczepionka przeciw polio Salka została ponownie zalecona do stosowania ze względu na niewielkie ryzyko porażenia polio związanego ze szczepionką (VAPP) związanego z doustną szczepionką przeciw polio.
• Bezpieczniejsza wersja DTP o nazwie DTaP została dopuszczona do użytku w 1997 roku. Zamiast używać całej bakterii krztuśca, DTaP wykorzystuje podjednostkę krztuśca zwaną krztuścem bezkomórkowym.
• LYMErix, szczepionka przeciw boreliozie, została dopuszczona do użytku w 1998 r. (chociaż została wycofana w 2002 r. z powodu spadku sprzedaży i obaw o niepożądane skutki uboczne).

• Eliminacja wirusa: Odra została uznana za wyeliminowaną w Stanach Zjednoczonych w 2000 roku.

21. Wiek

Jak dotąd XXI wiek był naznaczony kontrastem, jeśli chodzi o szczepionki. Z jednej strony rozwój szczepionek nabrał tempa wraz z ciągle poszerzającą się gamą platform szczepionkowych, na których można się oprzeć. Z drugiej strony, odrzucenie szczepień przez wiele osób w społeczeństwie doprowadziło do nawrotu chorób, które kiedyś zostały uznane za wyeliminowane.

Wśród niektórych osiągnięć początku XXI wieku:

• FluMist, donosowa szczepionka przeciw grypie, została zatwierdzona w 2004 roku. W przeciwieństwie do szczepionek przeciw grypie wykonanych z inaktywowanego wirusa, FluMist zawiera żywego, atenuowanego wirusa.

• Eliminacja wirusa: Endemiczna różyczka została uznana za wyeliminowaną w Stanach Zjednoczonych w 2004 roku.

• Szczepionka Tdap została zatwierdzona do użytku w 2006 roku. Chociaż chroni przed tymi samymi chorobami, co DTaP, jest w dużej mierze stosowana jako wzmacniacz do podtrzymania odporności u osób starszych. Szczepionka przeciw pneumokokom to kolejny przypadek, w którym szczepionki przypominające są zalecane dla osób w wieku 65 lat i starszych.
• Gardasil, pierwsza szczepionka chroniąca przed wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), została zatwierdzona w 2006 roku. Kolejne są Cervarix (wycofany w 2016 roku) i Gardasil-9 (ulepszona wersja, która zastąpiła oryginalny Gardasil w 2017 roku).
• W 2011 r. szczepionka przeciw grypie Fluzone High-Dose została zatwierdzona do stosowania u osób starszych, które zwykle słabiej reagują na tradycyjne szczepionki przeciw grypie i częściej doświadczają poważnych powikłań grypy.

• Zostavax, szczepionka żywa atenuowana, która chroni przed półpaścem, została zatwierdzona do stosowania w 2011 roku. Jest uważana za standard profilaktyki do czasu wydania bezpieczniejszej i skuteczniejszej szczepionki inaktywowanej, zwanej Shingrix, w 2017 roku. ( Zostavax został dobrowolnie wycofany przez producenta w listopadzie 2020 r. i nie jest już dostępny w Stanach Zjednoczonych.)

• Wraz z pojawieniem się bardziej zjadliwych szczepów grypy i spadkiem wskaźników skuteczności szczepionek, czterowalentne szczepionki przeciw grypie stały się standardem profilaktyki w 2013 roku.
• Trumenba, pierwsza szczepionka chroniąca przed chorobą meningokokową z grupy serologicznej B, została dopuszczona do użytku w 2014 r. W przypadku stosowania ze szczepionkami chroniącymi przed serogrupami A, C, W i Y, Trumenba może zapobiegać potencjalnie zagrażającym życiu powikłaniom w grupach wysokiego ryzyka —szczególnie podczas epidemii zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych w szkołach wyższych i na uniwersytetach.
• Fluad to pierwsza szczepionka przeciw grypie z adiuwantem, stosowana wyłącznie u osób dorosłych w wieku 65 lat i starszych. Zatwierdzony do użytku w 2015 roku, nie zawiera więcej antygenów, takich jak Flublock High-Dose. Raczej obejmuje nieantygenową substancję – zwaną adiuwantem – która wzmacnia ogólną odpowiedź immunologiczną na szczepionkę przeciw grypie.
• 14 lipca 2020 r. szczepionka Moderna COVID-19 jest pierwszą szczepionką dopuszczoną do stosowania w sytuacjach awaryjnych (EUA) przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) do zapobiegania COVID-19. Jest to również pierwsza szczepionka z powodzeniem zbudowana na platformie informacyjnego RNA (mRNA).
• 12 sierpnia 2020 r. szczepionka Pfizer/BioNTech COVID-19 – również szczepionka mRNA – jest drugą szczepionką, której przyznano status EUA.
• 27 lutego 2021 r. szczepionka Janssen/Johnson & Johnson COVID-19 otrzymuje status EUA. W przeciwieństwie do pozostałych dwóch szczepionek, jest to rekombinowana szczepionka wektorowa, która dostarcza fragment COVID-19 do komórek za pośrednictwem osłabionego wirusa przeziębienia.

Pomimo rosnącego bezpieczeństwa i skuteczności szczepionek, rosnące nastroje antyszczepionkowe w Stanach Zjednoczonych doprowadziły do ​​spadku liczby szczepień i ponownego pojawienia się chorób, które kiedyś uważano za wyeliminowane.

Urzędnicy ds. zdrowia publicznego obawiają się, że to samo może wystąpić w przypadku innych chorób, które kiedyś uważano za wyeliminowane.

Szczepionki działają. Pomimo teorii spiskowych i twierdzeń, że jest inaczej, korzyści z zalecanych szczepionek niezmiennie przewyższają ryzyko.

Weź pod uwagę, że choroba taka jak błonica zabiła ponad 15 000 dzieci w Stanach Zjednoczonych w 1921 roku, ale dzisiaj rzadko występuje. (Ostatnie dwa przypadki zostały zgłoszone w 2004 i 2015 r.)Albo że choroba taka jak polio, która w 1916 r. spowodowała ponad 2000 zgonów w samym tylko Nowym Jorku, została w dużej mierze zapisana w podręcznikach historii.

Jak łatwo przypomina nam pandemia COVID-19 w latach 2020-2021, szczepionki nie tylko chronią jednostki przed poważnymi chorobami i śmiercią, ale także chronią całą populację, zapobiegając rozprzestrzenianiu się infekcji.