Zapobieganie infekcji dzięki profilaktyce poekspozycyjnej (PEP)
Jeśli uważasz, że zostałeś przypadkowo narażony na zakażenie wirusem HIV, czy to poprzez seks, czy w inny sposób obarczony wysokim ryzykiem, istnieją leki, które możesz wziąć – zwane profilaktyką poekspozycyjną (PEP) – które mogą znacznie zmniejszyć ryzyko zakażenia, jeśli rozpoczęte w odpowiednim czasie.
:max_bytes(150000):strip_icc()/GettyImages-897243418-2a3bf0c1540f45b3a4db1a8e921b725c.jpg)
Przykłady narażenia wysokiego ryzyka obejmują:
- Seks bez zabezpieczenia
- Prezerwatywa, która zsunęła się lub pękła
- Wspólne igły lub inne akcesoria związane z narkotykami
-
Gwałt lub napaść na tle seksualnym
Co to jest PEP?
PEP składa się z 28-dniowego kursu leków przeciwretrowirusowych, które należy przyjmować w całości i bez przerwy. Aby zminimalizować ryzyko infekcji, PEP należy rozpocząć tak szybko, jak to możliwe – najlepiej w ciągu jednej do 36 godzin od ekspozycji.
Chociaż PEP można podać w ciągu 72 godzin od ekspozycji, szanse na uniknięcie infekcji są największe, im wcześniej się zaczniesz. Im więcej czasu mija, tym bardziej wirus jest w stanie migrować z miejsca ekspozycji do pobliskich komórek i tkanek.
PEP jest również przepisywany pracownikom służby zdrowia, którzy byli zawodowo narażeni na zakażenie wirusem HIV, na przykład w wyniku kontaktu z zakażoną krwią lub zranienia igłą.
Jeśli uważasz, że byłeś narażony na zakażenie wirusem HIV, nie czekaj. Idź natychmiast do najbliższej izby przyjęć lub przychodni. Nie czekaj do rana z telefonem do swojego lekarza.
Przed leczeniem
Po przybyciu do szpitala lub przychodni zostaniesz zapytany o incydent narażenia przez lekarza, pielęgniarkę lub oddanego członka personelu. Nie wstydź się opisać, co się stało. Celem wywiadu jest ustalenie, czy incydent stwarza realne ryzyko przeniesienia. Może to pomóc w uniknięciu przyjmowania leków, których w rzeczywistości nie potrzebujesz.
Z drugiej strony PEP może nie być opłacalny, jeśli czekałeś zbyt długo na leczenie.
Jeśli zostanie stwierdzone, że jesteś narażony na znaczne ryzyko zakażenia, zostaniesz poddany szybkiemu testowi na obecność wirusa HIV w celu ustalenia, czy jesteś nosicielem wirusa HIV, czy nie.
-
Jeśli jesteś nosicielem wirusa HIV, oznacza to, że jesteś nosicielem wirusa HIV. Następnie zostanie przeprowadzony drugi test w celu potwierdzenia wyników, po czym przeszkolony pracownik służby zdrowia omówi wyniki i wyjaśni, w jaki sposób diagnozuje się i leczy HIV.
-
Jeśli jesteś nosicielem wirusa HIV, oznacza to, że nie ma dowodów na obecność wirusa we krwi. Pracownik służby zdrowia wyjaśni, co oznacza wynik negatywny, a co nie, i przeprowadzi Cię przez kolejne etapy PEP.
Jeśli PEP zostanie dopuszczony do obrotu, zostaniesz poinformowany o tym, jak przyjmować leki, jakie mogą wystąpić skutki uboczne i jak ważne jest przestrzeganie zaleceń terapeutycznych.
W razie potrzeby można zlecić dodatkowe badania w celu zbadania chorób przenoszonych drogą płciową lub zapalenia wątroby typu B. Antykoncepcja awaryjna może być również przepisana w przypadku gwałtu lub napaści na tle seksualnym.
PEP nie jest zalecane, jeśli opóźnienie trwa dłużej niż 72 godziny od czasu narażenia. Nie oznacza to, że zarazisz się wirusem HIV — tylko, że potencjalne korzyści z PEP zostaną utracone.KątKąt
Jak przepisuje się PEP
W przeszłości PEP składał się z jednego, dwóch lub trzech leków przeciwretrowirusowych w zależności od stopnia narażenia. Częściowo było to spowodowane tym, że wcześniejsze leki były bardziej toksyczne i często powodowały nie do zniesienia skutki uboczne. Leki przeciwretrowirusowe nowszej generacji stosowane w PEP są znacznie bardziej tolerowane i mają tendencję do powodowania niewielu, jeśli w ogóle, skutków ubocznych.
PEP może być stosowany zarówno u dorosłych, jak i młodzieży. CDC zaleca kilka opcji, z których dwie są preferowane i alternatywa, jeśli preferowane leki nie są dostępne.
| Opcja | Zalecane leczenie |
|---|---|
| Preferowana opcja 1 | Truvada (tenofowir + emtrycytabina) raz dziennie plus Tivicay (dolutegrawir) raz dziennie |
| Preferowana opcja 2 | Truvada (tenofowir + emtrycytabina) raz na dobę plus Isentress (raltegrawir) dwa razy na dobę |
| Alternatywna opcja | Truvada (tenofowir + emtrycytabina) raz na dobę plus Prezista (darunawir) raz na dobę plus Norvir (rytonawir) raz na dobę |
Następnie zostanie zaplanowany kontrolny test na obecność wirusa HIV, zwykle w ciągu czterech do sześciu tygodni od zakończenia PEP. Jeśli wynik testu będzie negatywny, otrzymasz poradę, jak zmniejszyć ryzyko zakażenia wirusem HIV.
Po rozpoczęciu musisz ukończyć cały 28-dniowy cykl leczenia. Jeśli wystąpią nie do zniesienia skutki uboczne, natychmiast skontaktuj się z lekarzem lub przychodnią; zamiast tego można stosować inne leki. Cokolwiek robisz, nie przerywaj ani nie przegap dawek.
Skuteczność PEP
Skuteczność PEP jest zwykle oceniana w placówkach opieki zdrowotnej, głównie dlatego, że ocena ryzyka, leczenie i protokoły po leczeniu są ustandaryzowane, a wyniki można łatwiej śledzić.
W środowiskach innych niż zawodowe tak nie jest. Nie tylko drogi narażenia są różne, ale często trudno jest ocenić, czy przestrzegano leczenia, czy szczegóły incydentu były dokładne, czy też PEP był w ogóle konieczny.
W odniesieniu do PEP w placówkach opieki zdrowotnej, wczesne badanie opublikowane w New England Journal of Medicine wykazało, że PEP podawana po przezskórnej ranie (nakłuciu igłą) zmniejsza ryzyko zakażenia HIV o 81%. Kolejne badania sugerują, że dzisiejsze wyniki mogą być bliższe 90% lub więcej.
Opierając się na aktualnym materiale dowodowym, można przypuszczać, że PEP może znacznie zmniejszyć ryzyko zarażenia się wirusem HIV poprzez seks lub dożylne zażywanie narkotyków, jeśli zostanie wcześnie rozpoczęta i zabrana do końca.
PEP nie jest pigułką „dzień po”. Jeśli jesteś w grupie wysokiego ryzyka zarażenia się wirusem HIV, porozmawiaj ze swoim lekarzem o strategii profilaktycznej zwanej profilaktyką przedekspozycyjną (PrEP), w ramach której codzienne stosowanie Truvady lub Descovy może zmniejszyć ryzyko zakażenia HIV nawet o 99%.
Discussion about this post