Czy szczepionka HPV powoduje niewydolność jajników?

Nie ma dowodów na to, że szczepionka przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) może powodować niewydolność jajników.

Szczepionka HPV może chronić przed rakotwórczymi formami tej infekcji przenoszonej drogą płciową. Mimo to niektóre rodziny z różnych powodów rezygnują z dawania go swoim dzieciom.

Chociaż powszechne jest twierdzenie, że zachęca dziewczęta i chłopców do większej aktywności seksualnej, uporczywe – choć bezpodstawne – przekonanie, że szczepionka HPV może powodować niewydolność jajników u młodych kobiet, przyczyniła się do niższej niż oczekiwano frekwencji wśród amerykańskich dzieci w wieku szkolnym .

Według Centrów Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) w 2017 r. około 49% nastolatków było na bieżąco ze swoimi szczepieniami przeciwko HPV, a 66% osób w wieku od 13 do 17 lat otrzymało pierwszą dawkę serii szczepionek.

Jak zaczęły się plotki

W 2014 roku naukowcy z Nowej Południowej Walii w Australii poinformowali, że trzy dziewczynki w wieku od 16 do 18 lat doświadczyły niewydolności jajników po otrzymaniu czterowalentnej szczepionki przeciw HPV.

Dziewczęta, które nie były spokrewnione i mieszkały w różnych miejscach, przed postawieniem diagnozy otrzymały doustne środki antykoncepcyjne w celu leczenia zaburzeń cyklu miesiączkowego. Jedyną inną cechą wspólną, jaką odkryli naukowcy, było szczepienie przeciwko HPV, które, jak sugerowali, poprzedzało upadek jajników.

Naukowcy stwierdzili, że te zidentyfikowane przypadki niewydolności jajników uzasadniają dalsze badania. Zauważyli, że nadzór nad datą stempla pocztowego ma swoje ograniczenia, takie jak niedokładne przedstawianie diagnoz w przypadku zgłaszania zdarzeń niepożądanych.

Sugestie zostały niemal natychmiast skrytykowane. Raport nie tylko skupiał się tylko na trzech odosobnionych przypadkach, ale nie obejmował pełnego badania innych potencjalnych przyczyn poza szczepionką HPV.

Co więcej, nigdy nie odnotowano takiego związku podczas nadzoru krajowego, mimo że 80% dziewcząt i 76% chłopców w Australii zostało zaszczepionych przeciwko HPV.

Mimo to zwolennicy antyszczepionk szybko wykorzystali raport i rozpowszechnili go w mediach społecznościowych jako „dowód” na szkodliwość szczepionki HPV.

Co pokazują badania

Nie wydaje się, aby niewydolność jajników stanowiła potencjalne ryzyko szczepienia przeciwko HPV.

Przegląd z 2018 r. opublikowany w czasopiśmie Pediatrics wykazał „brak znaczącego podwyższonego ryzyka” niewydolności jajników u prawie 200 000 młodych kobiet, które otrzymały szczepionkę przeciwko HPV. Autorzy stwierdzili, że powinno to zmniejszyć obawy o zmniejszoną płodność z powodu szczepionki.

Podobnie, w 2020 r. Przegląd danych z National Health and Nutrition Examination Survey 2013-2016 zauważył, że „nie ma dowodów na zwiększoną niepłodność wśród kobiet, które otrzymały szczepionkę HPV”.

Dla zdecydowanej większości nastolatków najgorszym skutkiem ubocznym jest ból ręki i ból głowy. Wiadomo również, że dochodzi do omdlenia.

W bardzo rzadkich przypadkach po szczepieniu zgłaszano poważną alergię całego ciała, znaną jako anafilaksja.

Testy przed zatwierdzeniem

Zrozumiałe jest pewne zaniepokojenie bezpieczeństwem leków. W końcu istnieją leki zatwierdzone przez amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA), które w późniejszych latach okazały się niebezpieczne.

Mając to na uwadze, proces zatwierdzania jest długi i dokładny.

Zanim szczepionka zostanie dopuszczona do powszechnego stosowania w Stanach Zjednoczonych, najpierw musi przejść serię rygorystycznych testów na ludziach. Podczas tych przedlicencyjnych prób klinicznych szczepionka jest testowana na tysiącach osób, aby ocenić nie tylko jej skuteczność, ale także bezpieczeństwo.

Obejmuje to ślepe badania, w których uczestnicy są losowo wybierani do otrzymania szczepionki lub placebo. Porównując wyniki między obiema grupami, naukowcy są w stanie uzyskać jasny obraz korzyści i zagrożeń związanych ze szczepionką.

Jeśli i tylko wtedy, gdy okaże się, że szczepionka ma silne korzyści i minimalne ryzyko, może zostać zatwierdzona przez FDA do stosowania w Stanach Zjednoczonych. Dotarcie do tego punktu może zająć lata; wielu kandydatów na szczepionki nigdy nie dotarło tak daleko.

Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, gdy zezwolenie na użycie w sytuacjach nadzwyczajnych (EUA) jest wydawane podczas kryzysu zdrowia publicznego.

Gardasil 9, jedyna szczepionka przeciw HPV stosowana obecnie w USA, przeszła przez lata szeroko zakrojone testy bezpieczeństwa, zanim uzyskała pełną aprobatę FDA.

Monitorowanie bezpieczeństwa

Po uzyskaniu licencji na szczepionkę grupa w CDC zwana Komitetem Doradczym ds. Praktyk Szczepień (ACIP) wydaje zalecenia dotyczące tego, kto powinien ją otrzymać.

Tymczasem naukowcy nadal sprawdzają, czy szczepionka jest bezpieczna. Dzięki systemom takim jak Vaccine Adverse Event Reporting System (VAERS) i Vaccine Safety Datalink CDC może gromadzić i analizować dane dotyczące zdarzeń niepożądanych.

Jeśli pojawią się jakiekolwiek niepokojące wzorce, ACIP dokonuje przeglądu wyników i odpowiednio dostosowuje swoje zalecenia, jeśli to konieczne.

W przypadku szczepionki przeciw HPV do badań przed wprowadzeniem do obrotu włączono tysiące osób z całego świata, a do badań po wprowadzeniu do obrotu włączono setki tysięcy. Badania nadal pokazują, że szczepionka HPV jest w przeważającej mierze bezpieczna i skuteczna w ograniczaniu zakażeń wirusem HPV powodujących raka.

Zalecenia dotyczące szczepień przeciwko HPV

Około 85% ludzi w Stanach Zjednoczonych zarazi się wirusem HPV w swoim życiu. Podczas gdy większość infekcji ustąpi bez długoterminowych konsekwencji, u niektórych osób rozwinie się nowotwór.

Eksperci zidentyfikowali kilka szczepów HPV, które z większym prawdopodobieństwem powodują raka, i ta informacja została wykorzystana przy tworzeniu szczepionki.

Rak szyjki macicy jest najbardziej znanym nowotworem związanym z zakażeniem HPV, ale HPV może powodować co najmniej sześć innych rodzajów raka zarówno u mężczyzn, jak iu kobiet. Należą do nich nowotwory odbytu, prącia, pochwy, sromu oraz głowy i szyi.

W rzeczywistości uważa się, że HPV jest powiązany z 5% wszystkich nowotworów na całym świecie.

Chociaż CDC nie zaleca szczepień dla wszystkich w wieku powyżej 26 lat, osoby w wieku od 27 do 45 lat mogą zdecydować się na szczepienie po konsultacji z lekarzem.

Szczepionkę HPV podaje się w dwóch lub trzech dawkach, w zależności od tego, kiedy rozpoczynasz serię. Młodsze nastolatki potrzebują tylko dwóch dawek, podczas gdy ci, którzy zaczynają w wieku 15 lat lub starszych (lub mają obniżoną odporność), będą musieli otrzymać trzy.

Dlaczego szczepić się tak młodo?

Szczepienie HPV jest najlepszym sposobem ochrony przed podtypami HPV wysokiego ryzyka.

Wczesne dojrzewanie to najlepszy czas na szczepienie z kilku powodów:

• Ponieważ szczepionka może chronić tylko przed typami HPV, których organizm jeszcze nie napotkał, najlepiej jest ukończyć serię, zanim większość nastolatków będzie aktywna seksualnie.
• Szczepionka wywołuje silniejszą odpowiedź immunologiczną w młodszym wieku niż w starszym wieku.
• Młodzież otrzymuje już szczepionki przeciwko chorobom, w tym zapaleniu opon mózgowych i tężcowi, w wieku 11 i 12 lat. Praktycznie uzasadnione jest jednoczesne podanie szczepionki HPV.

Korzyści ze szczepienia HPV — zapobieganie nowotworom i zmniejszanie ryzyka przenoszenia HPV — zdecydowanie przewyższają ryzyko.

Porozmawiaj z lekarzem swojego dziecka o szczepieniu przeciwko HPV w wieku 11 lub 12 lat, aby jak najlepiej chronić dziecko przed potencjalną chorobą.