Półpasiec (półpasiec): przyczyny, objawy i leczenie

Przegląd

Półpasiec to infekcja wirusowa, która powoduje bolesną wysypkę. Chociaż półpasiec może pojawić się w dowolnym miejscu na ciele, najczęściej pojawia się jako pojedynczy pasek pęcherzy, który otacza lewą lub prawą stronę tułowia.

Półpasiec jest wywoływany przez wirus ospy wietrznej-półpaśca – ten sam wirus, który wywołuje ospę wietrzną. Po ospie wietrznej wirus znajduje się w tkance nerwowej w pobliżu rdzenia kręgowego i mózgu i jest nieaktywny. Po latach wirus może reaktywować się w postaci półpaśca.

Półpasiec nie jest stanem zagrażającym życiu, ale może być bardzo bolesny. Szczepionki mogą pomóc zmniejszyć ryzyko półpaśca. Wczesne leczenie może pomóc skrócić infekcję półpaśca i zmniejszyć ryzyko powikłań. Najczęstszym powikłaniem jest nerwoból popółpaścowy. To powikłanie powoduje ból półpaśca przez długi czas po ustąpieniu pęcherzy.

Objawy półpaśca

Objawy półpaśca zwykle dotyczą tylko niewielkiej części jednej strony ciała. Te objawy mogą obejmować:

• Ból, pieczenie, drętwienie lub mrowienie
• Wrażliwość na dotyk
• Czerwona wysypka, która zaczyna się kilka dni po bólu
• Pęcherze wypełnione płynem, które pękają i zasklepiają się
• Swędzący

Niektóre osoby mają również te objawy:

• Gorączka
• Bół głowy
• Wrażliwość na światło
• Zmęczenie

Ból jest zwykle pierwszym objawem półpaśca. Dla niektórych może być intensywny. W zależności od umiejscowienia bólu można go czasem pomylić z objawem problemów z sercem, płucami lub nerkami. Niektórzy ludzie odczuwają ból półpaśca bez wysypki.

Najczęściej wysypka na półpaścu rozwija się jako pasek pęcherzy, który owija się wokół lewej lub prawej strony tułowia. Czasami wysypka półpaśca pojawia się wokół jednego oka lub po jednej stronie szyi lub twarzy.

Kiedy musisz iść do lekarza?

Skontaktuj się natychmiast z lekarzem, jeśli podejrzewasz półpasiec, szczególnie w następujących sytuacjach:

• Ból i wysypka pojawiają się w pobliżu oka. Nieleczona infekcja może prowadzić do trwałego uszkodzenia oczu.
• Masz 60 lat lub więcej, ponieważ wiek znacznie zwiększa ryzyko powikłań.
• Ty lub ktoś z Twojej rodziny ma osłabiony układ odpornościowy (z powodu raka, leków lub przewlekłej choroby).
• Wysypka jest rozległa i bolesna.

Przyczyny półpaśca

Półpasiec jest wywoływany przez wirusa ospy wietrznej-półpaśca – wirusa wywołującego ospę wietrzną. Każdy, kto chorował na ospę wietrzną, może rozwinąć półpasiec. Po wyzdrowieniu z ospy wietrznej wirus dostaje się do układu nerwowego i pozostaje uśpiony przez lata.

W końcu wirus może reaktywować się i przemieszczać się ścieżkami nerwowymi prowadzącymi do skóry, tworząc półpasiec. Ale nie u każdego, kto chorował na ospę wietrzną, rozwinie się półpasiec.

Przyczyna półpaśca jest niejasna. Ale może to być spowodowane obniżoną odpornością na infekcje wraz z wiekiem. Półpasiec występuje częściej u osób starszych i osób z osłabionym układem odpornościowym.

Varicella-zoster należy do grupy wirusów zwanych wirusami opryszczki, która obejmuje wirusy wywołujące opryszczkę i opryszczkę narządów płciowych. Z tego powodu półpasiec jest również znany jako półpasiec. Jednak wirus wywołujący ospę wietrzną i półpasiec nie jest tym samym wirusem, który jest odpowiedzialny za opryszczkę narządów płciowych lub opryszczkę przenoszoną drogą płciową.

Czy półpasiec jest zaraźliwy?

Osoba chora na półpasiec może przekazać wirusa ospy wietrznej-półpaśca każdemu, kto nie jest odporny na ospę wietrzną. Wirus przenosi się poprzez bezpośredni kontakt z otwartymi ranami wysypki półpaśca. Ale po zarażeniu osoba rozwinie ospę wietrzną, a nie półpasiec.

Ospa wietrzna może być niebezpieczna dla niektórych osób. Dopóki twoje pęcherze na półpaścu nie ustąpią, jesteś zaraźliwy i powinieneś unikać kontaktu fizycznego z kimkolwiek, kto jeszcze nie miał ospy wietrznej lub nie otrzymał szczepionki na ospę wietrzną, zwłaszcza z osobami z osłabionym układem odpornościowym, kobietami w ciąży i noworodkami.

Czynniki ryzyka

Każdy, kto kiedykolwiek chorował na ospę wietrzną, może rozwinąć półpasiec. Większość dorosłych w naszym kraju chorowała na ospę wietrzną w dzieciństwie, przed pojawieniem się rutynowych szczepień ochronnych przed ospą wietrzną w dzieciństwie.

Te czynniki mogą zwiększać ryzyko rozwoju półpaśca:

• Wiek powyżej 50 lat. Półpasiec występuje najczęściej u osób powyżej 50. roku życia. Ryzyko wzrasta wraz z wiekiem.
• Mając pewne choroby. Choroby osłabiające układ odpornościowy, takie jak HIV / AIDS i rak, mogą zwiększać ryzyko wystąpienia półpaśca.
• W trakcie leczenia raka. Promieniowanie lub chemioterapia mogą obniżyć twoją odporność na choroby i mogą wywołać półpasiec.
• Przyjmowanie niektórych leków. Leki opracowane w celu zapobiegania odrzuceniu przeszczepionych narządów mogą zwiększać ryzyko półpaśca – podobnie jak długotrwałe stosowanie steroidów, takich jak prednizon.

Powikłania po półpasiec

Powikłania po półpasiec mogą obejmować:

• Neuralgia po półpaścu. U niektórych osób ból półpaśca trwa długo po ustąpieniu pęcherzy. Ten stan jest znany jako nerwoból popółpaścowy i występuje, gdy uszkodzone włókna nerwowe wysyłają zdezorientowane i przesadne sygnały bólu ze skóry do mózgu.
• Utrata wzroku. Półpasiec w oku lub wokół oka (półpasiec okulistyczny) może powodować bolesne infekcje oka, które mogą spowodować utratę wzroku.
• Problemy neurologiczne. W zależności od tego, które nerwy są dotknięte chorobą, półpasiec może powodować zapalenie mózgu (zapalenie mózgu), paraliż twarzy lub problemy ze słuchem lub równowagą.
• Infekcje skóry. Jeśli pęcherze po gontach nie są odpowiednio leczone, mogą rozwinąć się bakteryjne infekcje skóry.

Zapobieganie półpasiec

Szczepionka na półpasiec może pomóc w zapobieganiu półpaścowi.

Osoby, które chcą otrzymać szczepionkę przeciw półpaścowi, mają dwie możliwości: Shingrix i Zostavax.

W Stanach Zjednoczonych Shingrix został zatwierdzony przez Food and Drug Administration (FDA) w 2017 roku i jest preferowany w stosunku do Zostavax. Badania sugerują, że Shingrix może chronić przed półpasiec przez ponad 5 lat. Shingrix to nieożywiona szczepionka wykonana ze składnika wirusa. Szczepionkę podaje się w dwóch dawkach, w odstępie od dwóch do sześciu miesięcy między dawkami.

Shingrix jest zatwierdzony i zalecany dla osób w wieku 50 lat i starszych, w tym osób, które wcześniej otrzymały Zostavax lub miały półpasiec.

Zostavax może chronić przed półpasiec przez około pięć lat. Jest to żywa szczepionka podawana w pojedynczym wstrzyknięciu, zwykle w ramię. Zostavax jest zalecany dla osób w wieku 60 lat i starszych.

Najczęstszymi skutkami ubocznymi tych dwóch szczepionek przeciwko półpaścowi są zaczerwienienie, ból, tkliwość, obrzęk i swędzenie w miejscu wstrzyknięcia oraz bóle głowy.

Szczepionka na półpasiec nie gwarantuje, że nie dostaniesz półpaśca. Jednak szczepionka prawdopodobnie zmniejszy przebieg i nasilenie choroby oraz zmniejszy ryzyko neuralgii popółpaścowej.

Szczepionka na półpaśca jest stosowana tylko jako strategia zapobiegawcza. Nie jest przeznaczony do leczenia osób, które obecnie chorują. Zapytaj swojego lekarza, która opcja jest dla Ciebie odpowiednia.

Diagnoza półpaśca

Lekarze zwykle diagnozują półpasiec na podstawie historii bólu po jednej stronie ciała, wraz z wysypką i pęcherzami. Lekarz może również pobrać zeskrobanie tkanki lub posiew pęcherzy do zbadania w laboratorium.

Leczenie półpaśca

Nie ma lekarstwa na półpasiec, ale szybkie leczenie lekami przeciwwirusowymi na receptę może przyspieszyć gojenie i zmniejszyć ryzyko powikłań. Te leki obejmują:

• Acyklowir (Zovirax)
• Famciclovir
• Valacyclovir (Valtrex)

Półpasiec może powodować silny ból, więc lekarz może również przepisać:

• Plaster miejscowy z kapsaicyną (Qutenza)
• Leki przeciwdrgawkowe, takie jak gabapentyna (Neurontin)
• Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, takie jak amitryptylina
• Środki znieczulające, takie jak lidokaina, dostarczane w postaci kremu, żelu, sprayu lub plastra na skórę
• Leki zawierające narkotyki, takie jak kodeina
• Zastrzyk zawierający kortykosteroidy i środki miejscowo znieczulające

Półpasiec utrzymuje się na ogół od 2 do 6 tygodni. Większość ludzi choruje na półpasiec tylko raz, ale można go dostać dwa lub więcej razy.

W domu

Chłodna kąpiel lub stosowanie chłodnych, mokrych okładów na pęcherze może złagodzić swędzenie i ból. I jeśli to możliwe, postaraj się zmniejszyć poziom stresu w swoim życiu.