Anatomia trzustki

Położona w górnej części brzucha, między śledzioną a dwunastnicą (najwyższy odcinek jelita cienkiego tuż za żołądkiem), trzustka jest ważnym narządem trawiennym i hormonalnym. Pełniąc tę ​​podwójną funkcję, składa się z dwóch rodzajów gruczołów: zewnątrzwydzielniczych i endokrynnych. Pierwsze z nich wytwarzają enzymy trawienne, podczas gdy drugie dostarczają hormony do krwiobiegu.Ma wydłużony kształt, który zwęża się od najszerszego do najwęższego, gdy przechodzi od prawej do lewej, przypominając pojedynczy cudzysłów, który został obrócony o 90 stopni w lewo.

Choroby lub zaburzenia trzustki mogą być niebezpieczne, destrukcyjne i wymagać poważnej pomocy medycznej. Najczęstsze z nich to zapalenie trzustki (stan zapalny tego narządu), rak trzustki i perforacja (w której enzymy trawienne powodują dziury w powierzchni). Warto zauważyć, że cukrzyca typu I i II może poważnie wpływać na czynność trzustki, która wpływa na produkcję insuliny.

Anatomia

Struktura

Trzustka to wydłużony narząd o długości około 15 centymetrów (cm) i zwężającym się kształcie. Mówiąc anatomicznie, jest podzielony na cztery sekcje:

• Głowa: Głowa trzustki jest, jak sama nazwa wskazuje, najszerszą częścią narządu. Opiera się na zstępującej i poziomej części dwunastnicy, która ma kształt litery C. Wystający w dół z lewej strony, na granicy bocznej, znajduje się wyrostek haczykowaty, niewielka część narządu, która łączy się z żyłą krezkową górną. Ta sekcja ma również przewód żółciowy, który odgrywa rolę w trawieniu.

• Szyja: mierząca zwykle tylko około 2 cm szyja trzustki łączy głowę z tułowiem.

• Korpus: rozszerzając się za szyją, korpus trzustki przecina środek ciała, z przednią częścią zamkniętą w otrzewnej (gęsta warstwa tkanki otaczającej brzuch), a jej tyłem dotyka aorty, tętnicy krezkowej górnej , i lewa nerka, wśród innych struktur anatomicznych.

• Ogon: Zwężony koniec trzustki reprezentuje ogon, który leży tuż przed lewą nerką. To tutaj znajduje się główny przewód trzustkowy, który wydziela insulinę i enzymy trawienne.

Warto zauważyć, że trzustka składa się z dwóch różnych typów komórek, które w dużej mierze decydują o jej funkcji. Około 80% narządu składa się z zewnątrzwydzielniczej tkanki trzustkowej, która składa się z wyspecjalizowanych komórek zwanych „gronakami trzustki”.Wytwarzają one enzymy, które łączą się z żółcią i służą do trawienia. Większość pozostałych komórek to komórki endokrynologiczne, które tworzą części trzustki zwane „wysepkami Langerhansa”; są one związane z produkcją hormonów, które mają bezpośredni dostęp do krwiobiegu.

Ważne jest również zrozumienie systemu przewodów trzustkowych, ponieważ są one niezbędne do jej funkcjonowania. Wzdłuż narządu – od głowy do ogona – znajduje się główny przewód trzustkowy (zwany także „przewodem Wirsunga”), który łączy się z przewodem żółciowym w głowie, tworząc bańkę Vatera, która otwiera się na dwunastnicę.Ruch żółci przez ten przewód jest regulowany przez strukturę mięśni gładkich zwaną zwieraczem Oddiego, która zapobiega dostępowi materiału z jelit do trzustki. Pozostałe przewody mają również zwieracze, które kontrolują odpływ hormonów i enzymów.

Lokalizacja

Trzustka znajduje się w górnej części brzucha, na poziomie kręgów L1 i L2 w dolnej części pleców, i porusza się lekko skośnie w poprzek tylnej ściany jamy brzusznej.Po jego prawej stronie znajduje się dwunastnica, która otacza głowę trzustki, a po lewej śledziona. Znajduje się przed lewą nerką, lewym nadnerczem (produkującym hormony, takie jak adrenalina) i aortą oraz tuż pod i za żołądkiem. Trzustka jest organem „zaotrzewnowym”, co oznacza, że ​​otrzewna – błona brzuszna – znajduje się z przodu.

Wariacje anatomiczne

Większość zmian w anatomii trzustki ma związek z jej układem kanalików. Należy pamiętać, że te przypadki są stosunkowo rzadkie, ponieważ około 95% osób nie wyświetla żadnych wariantów.Zdecydowanie najczęściej obserwowanym z nich jest stan zwany „pancreas divisum”, w którym występuje nieprawidłowe lub nieobecne zespolenie przewodów trzustkowych, przypadek, który szacuje się, że dotyczy od 3% do 14% ogólnej populacji. Ponadto w około 3% do 5% przypadków tkanka trzustki jest błędnie znajdowana w żołądku lub jelicie cienkim, chociaż rzadko prowadzi to do problemów zdrowotnych.

W znacznie rzadszych przypadkach lekarze zaobserwowali kilka innych wariantów. Należą do nich „ansa pancreatica”, w której główny przewód trzustkowy i dodatkowy przewód trzustkowy są błędnie połączone, a także trzustka pierścieniowa, w której narząd ma inny kształt, a dwunastnica otacza pierścień tkanki trzustkowej.Ponadto trzustka może być podatna na „anomalie duplikacji”, w których duplikuje się główny przewód, co może prowadzić do problemów zdrowotnych.

Funkcjonować

Wyjątkowość trzustki polega na tym, że spełnia ona zarówno funkcje zewnątrzwydzielnicze, jak i hormonalne. Pierwsza z nich oznacza, że ​​narząd ten uwalnia ważne enzymy trawienne do innych narządów iw tym zakresie syntetyzuje i dostarcza zymogen, dezaktywowany enzym, do dwunastnicy jelita cienkiego.Substancja ta jest aktywowana podczas opuszczania trzustki przez enzymy proteolityczne i przekształcana w kilka różnych aktywnych substancji trawiennych, w tym aktywne peptydazy, amylazy, lipazy i nukleazy, z których wszystkie pomagają rozkładać pożywienie pochodzące z żołądka.

Funkcja endokrynologiczna tego narządu polega na wydzielaniu dwóch hormonów bezpośrednio do krwiobiegu z wysepek Langerhansa. Są to insulina i glukagon, które są głównie zaangażowane w regulację poziomu cukru (glukozy) we krwi.Ilekroć organizm ma wystarczającą ilość energii, insulina sygnalizuje wątrobie, mięśniom i komórkom tłuszczowym rozpoczęcie pobierania glukozy we krwi, regulując w ten sposób poziom cukru we krwi. W przeciwieństwie do tego, glukagon zapobiega spadkowi tych poziomów do niskiego poziomu, stymulując narządy do produkcji i wydzielania glukozy. Zapewnienie odpowiedniej równowagi jest tutaj niezbędne dla zdrowia.

Powiązane warunki

Trzustka może odgrywać rolę lub być dotknięta wieloma schorzeniami i chorobami. Obejmują one:

• Perforacja: Zaburzenia struktury trzustki mogą prowadzić do dziur w narządzie, w którym to przypadku enzymy trawienne przedostają się do jamy brzusznej. To z kolei może uszkodzić samą trzustkę, a także inne narządy w okolicy. Leczenie często wiąże się z chirurgicznym usunięciem trzustki, co jest skuteczne, ale oznacza, że ​​pacjent przez resztę życia będzie musiał przyjmować dodatkowe enzymy i regulatory glukozy.

• Rak trzustki: ten rodzaj nowotworu jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ zwykle łapie się go w bardzo późnym stadium. Czynniki ryzyka tego stanu obejmują palenie, otyłość, cukrzycę, a także obecność raka okrężnicy. Podobnie jak w przypadku innych rodzajów raka, leczenie może obejmować operację, radioterapię, chemioterapię, immunoterapię, a także pracę celowaną.

• Cukrzyca typu 1: Jest to choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy atakuje komórki zaangażowane w produkcję insuliny. Jest to najczęstszy typ cukrzycy wieku dziecięcego, którego szczyt zachorowań przypada na okres dojrzewania, chociaż może również wystąpić u dorosłych.Prowadzi to do niebezpiecznego poziomu cukru we krwi. W związku z tym osoby z nim wymagają zastrzyków insuliny, aby przeżyć.

• Cukrzyca typu 2: Bardziej powszechna postać tej choroby, cukrzyca typu 2, prowadzi do nadmiernie podwyższonego poziomu cukru we krwi z powodu insulinooporności i upośledzonej zdolności trzustki do wydzielania tego hormonu. Leczenie tego schorzenia obejmuje zmianę diety i stylu życia, a także przyjmowanie jednego z leków z grupy biguanidów.

• Zapalenie trzustki: ta choroba charakteryzuje się zapaleniem trzustki, w wyniku jej uszkodzenia przez enzymy trawienne; może być ostry (bardziej przejściowy) lub przewlekły. Występuje z powodu nawracających kamieni żółciowych (złogi mineralne w woreczku żółciowym), nadmiernego spożycia alkoholu, odry, świnki, użądlenia przez skorpiona, a także niedoborów ważnego białka alfa-1 antytrypsyny. W efekcie pacjenci odczuwają ciągły ból w górnej części brzucha, który promieniuje na inne części ciała. W około 15% ostrych przypadków prowadzi to do niskiego ciśnienia krwi, odwodnienia, a także niewydolności nerek lub serca.Podczas gdy łagodniejsze przypadki mogą rozwiązać się samoistnie, leczenie obejmuje wszystko, od przyjmowania antybiotyków po operację.